พืชอวบน้ำสกุล Echeveria (เอชชิวาเรีย, อิชิวาเรีย, เอชชิเวเรีย) หรือแล้วแต่เพื่อนๆ จะถนัดเรียก แต่เราเรียกรวมๆ เป็นภาษาไทยว่า "กุหลาบหิน" เป็นพืชที่เน้นความสวยงามที่รูปทรงของใบและการจัดเรียงใบในลักษณะแบบต่างๆ ดูรวมๆ แล้วก็คล้ายดอกกุหลาบเลยนะ บ้างก็มีสีเขียว ฟ้า ชมพู ม่วง หรือโทนสีแดงๆ แตกต่างกันไปตามสายพันธุ์และสภาพอากาศของแหล่งเพาะปลูก กุหลาบหินจะสวยงามมากหากเราปลูกหลายๆ สายพันธุ์รวมกันจะให้สีสันต่างๆ สลับกันไปดูแปลกตา นี่เลยเป็นสาเหตุที่ทำให้หลายๆ คนหลงรักกุหลาบหิน
กุหลาบหิน เป็นพืชอวบน้ำที่เลี้ยงง่าย และเจริญเติบโตได้ไวเมื่อเทียบกับกระบองเพชรซึ่งใช้เวลานานกว่า ถึงแม้ว่ากุหลาบหินจะทนแล้ง ทนสภาวะขาดน้ำได้นาน แต่ก็ไม่ได้ทนได้ดีเท่ากับกระบองเพชร การเลี้ยงกุหลาบหินบางสภาพแวดล้อมเราอาจจะต้องให้น้ำบ่อยกว่ากระบองเพชร คือประมาณสัปดาห์ละ 1-2 ครั้ง หรือเมื่อสังเกตุได้ว่าดินแห้งสนิทไปถึงก้นกระถาง และเนื่องจากพืชสกุลนี้มักจะเปิดปากใบตอนกลางคืนเพื่อคายน้ำ ช่วงเวลาให้น้ำที่เหมาะสมก็คือช่วงตอนเย็น เพราะหากพืชได้รับน้ำมากไปก็จะสามารถคายออกมาได้บ้างในตอนกลางคืน แต่การให้น้ำในช่วงรุ่งเช้าก็สามารถทำได้ในบางโอกาสเช่นเดียวกัน เว้นเฉพาะช่วงเวลากลางวันที่ไม่ควรให้น้ำเนื่องจากปากใบจะปิดและละอองน้ำที่เกาะอยู่บนผิวใบอาจจะทำให้พืชไหม้ได้ง่าย
เรามาเข้าเรื่องกันเลยดีกว่า การขยายพันธุ์ Echeveria (กุหลาบหิน) ด้วยวิธีวางใบ เป็นการขยายพันธุ์ที่ง่ายและทุกคนก็สามารถทดลองทำได้ด้วยตัวเอง ซึ่งวิธีการวางใบก็คือการนำใบของกุหลาบหินมาวางไว้เพื่อรอให้เกิดรากที่โคนใบและงอกยอดออกมาเป็นต้นใหม่นั่นเอง
การวางใบนั้นเราควรจะงดน้ำสัก 1-3 วันหลังจากดินแห้ง เลือกใบขนาดกลางๆ ที่ไม่อ่อนหรือแก่จนเกินไป โดยทั่วไปแล้วจะอยู่บริเวณแถวโคนต้น ค่อยๆ เด็ดใบออกมาอย่างระวังและนำมาวางไว้บนวัสดุปลูก อาจจะเป็นดินปลูกหรือส่วนผสมดินสำหรับล่อรากก็แล้วแต่ วางไว้ในที่ๆ มีแสงอ่อนหรือแสงรำไรน้อยกว่าปกติ โปรดจำไว้ว่าพืชเกือบทุกชนิดจำเป็นจะต้องใช้แสงในการสังเคราะห์เพื่อสร้างอาหารและทำให้เกิดการเจริญเติบโต แต่แสงที่มากเกินไปในช่วงที่ใบพืชกำลังอ่อนแอ ก็จะทำให้ใบพืชนั้นไหม้หรือแห้งตายได้เร็วกว่าปกติเช่นเดียวกัน ด้วยเหตุนี้จึงควรวางใบไว้ในที่ๆ มีแสงแดดอ่อนเพื่อให้ใบพืชค่อยๆ แห้งและสร้างรากออกมาได้นั่นเอง ช่วงระหว่างที่วางใบ เมื่อผ่านไปสัก 2-3 วันให้ใช้ฟอกกี้สเปร์น้ำใส่ที่ใบหรือจะรดน้ำลงที่ดินในช่วงตอนเย็นก็ได้ ทำแบบนี้ซ้ำๆ ทุก 2-3 วัน หากเราวางใบพืชไว้ในที่ๆ มีสภาพแวดล้อมเหมาะสม พืชจะสามารถสร้างรากออกมาได้ในช่วง 1 สัปดาห์ (บางสายพันธุ์อาจจะเร็วกว่าหรือช้ากว่าก็ได้) แต่หากสังเกตุได้ว่าระยะเวลาผ่านไปนานกว่าปกติแล้วยังไม่มีรากออกมา แสดงว่าแสงแดดอาจไม่เพียงพอ เราสามารถขยับออกมาเพื่อให้ได้รับแสงแดดเพิ่มขึ้นอีกเล็กน้อย ใบพืชก็จะสามารถสร้างรากออกมาได้ในที่สุด
เมื่อใบกุหลาบหินสร้างรากและงอกยอดใหม่ออกมาแล้ว หลังจากนั้นอีก 1 สัปดาห์เราก็สามารถแยกไปปลูกใหม่ได้ตามต้องการ หรือจะรอจนต้นแข็งแรงดีและโตกว่านี้ก่อนค่อยนำไปแยกปลูกก็ได้
น่ารักมาก ถ้ามีโอกาสจะลองหัดทำดูนะคะ
